Kullanılan materyalleri gruplara göre sıralamadan önce araç gerecin ne olduğuna ve neden kullanıldığına göz atalım. Her türlü öğretme ve öğrenme etkinliklerinde kullanılan yardımcı öğeler araç ve gereçlerden oluşur.
Araç gereçleri neden kullanırız?
- Öğrencilerin sıkılmasını önlüyor.
- Derse olan ilgi artıyor.
- Kalıcı bir şekilde öğrenme sağlanıyor.
- Ders de etkin olan sadece öğretmen değil aynı zamanda öğrencide oluyor.
- Ders daha zevkli hale geliyor.
- Etkili bir öğrenme sağlanıyor.
- Karmaşık ifadeler daha basit bir şekilde aktarılabiliyor.
- Zamandan ve sözden ekonomi sağlanıyor.
Araç-gereçler 3 başlık altında sınıflandırılmaktadır. Şimdi biz bu 3 başlığa göre kullanılan araç ve gereçleri seviye seviye inceleyelim.
İlköğretim Birinci Seviyede Kullanılan Araç-Gereçler
- Görsel Araçlar-Gereçler: İlköğretim birinci seviye 1. Sınıftan 4. Sınıfa kadar olan zamanı kapsar. Bu dönemde ki öğrencilerin öğrenmesinde görsel araçlar daha fazla rol oynar. Derslere göre kullanılan araç ve gereçler de değişmektedir. Ayrıca 1. 2. 3. Ve 4. Sınıfta kullanılan araç ve gereçlerde birbirinden farklıdır.
1.Sınıf | 2.Sınıf | 3. Sınıf | 4. Sınıf |
Fasulye, Çubuk, Abaküs, Ders Kitapları, Cetvel Takımı, Yazı Tahtası, Masal kitapları, Geometrik Küpler, Boya Kalemleri, Oyun Hamurları, Boyama Kitapları, Afişler, Resimler, Tepegöz, Projeksiyon Makinası, Slaytlar, Maketler | Ders Kitapları, Hikâye Kitapları, Cetvel Takımı, Boya Kalemleri, Afişler, Resimler, Tepegöz, Projeksiyon Makinası, Slaytlar, Maketler | Ders Kitapları, Hikâye Kitapları, Cetvel Takımı, Türkçe Sözlük, Boya Kalemleri, Afişler, Resimler, Tepegöz, Projeksiyon Makinası, Slaytlar, Maketler, Haritalar, Yerküre | Ders Kitapları, Hikâye Kitapları, Cetvel Takımı, Türkçe Sözlük, Deyimler ve Atasözleri Sözlüğü, İmla Kılavuzu, İnsan Modeli, Laboratuvar, Deney Malzemeleri, Boya Kalemleri, Afişler, Resimler, Tepegöz, Projeksiyon Makinası, Slaytlar, Maketler, Haritalar, Yerküre |
- İşitsel Araçlar-Gereçler: İşitsel araç ve gereçler İlköğretim 1. Seviyedeki öğrenciler için aynıdır. Ayrıca işitsel araç ve gereçler sınırlıdır. Radyo, teyp, cd ve kasetler örnek verilebilir. Günlük etkinliklere uygun olup olmadığını belirlemek de zor olduğundan pek tercih edilmez. İyi yönlerine bakacak olursak; bir şeyi 1 kerede her öğrencinin anlaması zor olabilir. Bu durumda teyp ya da CD’leri birden fazla tekrar edilmesi gereken durumunda kullanırız.
- Görsel- İşitsel Araçlar-Gereçler: Yapılan araştırmalara göre insanlar okuduklarının %10’unu, duyduklarının % 20’sini, gördüklerinin %30’unu, hem görüp hem de duyduklarının %50’sini, görüp işittiklerinin ve söylediklerinin %80’nini, görüp, işitip, dokunup söylediklerinin %90’ını hatırlamaktadır. Yani en etkili kullanılan araç gereçlerin görsel- işitsel araç gereçler olduğunu anlıyoruz. Eğitimde oldukça bu araç gereçlerin kullanılması daha etkili olur. Bu araç ve gereçler; Televizyon, videolar, kamera, bilgisayar, bilgisayar yazılımları, internet ortamıdır. Daha ayrıntılı bakacak olursak Flash ve benzeri programlarda yapılmış eğitsel oyunlar, internet ortamındaki videolar ya da bizlerin çekmiş olduğu videolar öğrencilere izletilerek gerçek yaşamdan örneklerle desteklenmiş olup konu daha iyi kavratılır. Bilgisayar yazılımları birçok fonksiyona sahiptir. Bunlar çocuğun dikkatini çekme, bilgiyi sunma, çocuğu alıştırma ve tekrar yaptırma, dönüt sağlama ve performans değerlendirme. Öğretmenin tek başına araç kullanmadan belki aylarca yapmak istediği şeyi bilgisayar yazılımı çok daha kısa bir süre içerisinde yapabilir demektir.
İlköğretim İkinci Seviyede Kullanılan Araç-Gereçler
- Görsel Araçlar-Gereçler: İlköğretim ikinci seviye 5. Sınıftan 8. Sınıfa kadar olan zamanı kapsar. Bu dönemde ki öğrencilerin kullandıkları araç ve gereçler 4. Sınıf öğrencilerinin kullandıkları araç ve gereçlerle paralellik göstermektedir.
5.Sınıf | 6.Sınıf | 7. Sınıf | 8. Sınıf |
Ders Kitapları, Hikâye Kitapları, Cetvel Takımı, Türkçe Sözlük, Deyimler ve Atasözleri Sözlüğü, İmla Kılavuzu, İnsan Modeli, Laboratuvar, Deney Malzemeleri, Boya Kalemleri, Afişler, Resimler, Tepegöz, Projeksiyon Makinası, Slaytlar, Maketler, Haritalar, Yerküre, Ansiklopedi, Atlas | Ders Kitapları, Hikâye Kitapları, Cetvel Takımı, Türkçe Sözlük, Deyimler ve Atasözleri Sözlüğü, İmla Kılavuzu, İnsan Modeli, Laboratuvar, Deney Malzemeleri, Boya Kalemleri, Afişler, Resimler, Tepegöz, Projeksiyon Makinası, Slaytlar, Maketler, Haritalar, Yerküre, Ansiklopedi, Atlas, Termometre | Ders Kitapları, Roman Kitapları, Cetvel Takımı, Türkçe Sözlük, Deyimler ve Atasözleri Sözlüğü, İmla Kılavuzu, İnsan Modeli, Laboratuvar, Deney Malzemeleri, Boya Kalemleri, Afişler, Resimler, Tepegöz, Projeksiyon Makinası, Slaytlar, Maketler, Haritalar, Yerküre, Ansiklopedi, Atlas | Ders Kitapları, Roman Kitapları, Cetvel Takımı, Türkçe Sözlük, Deyimler ve Atasözleri Sözlüğü, İmla Kılavuzu, İnsan Modeli, Laboratuvar, Deney Malzemeleri, Boya Kalemleri, Afişler, Resimler, Tepegöz, Projeksiyon Makinası, Slaytlar, Maketler, Haritalar, Yerküre, Ansiklopedi, Atlas |
2. İşitsel Araçlar-Gereçler: İşitsel araç ve gereçler de İlköğretim 2. Seviyedeki öğrenciler için aynıdır. Radyo, teyp, cd ve kasetler…
- Görsel- İşitsel Araçlar-Gereçler: Görsel işitsel araç ve gereçleri bu kademede ki öğrencilerin kullanması daha kolaydır. Çünkü bilgisayar dersi aldıkları için ve yaş itibariyle teknolojiyi az çok anladıklarından öğretmen de öğrenci de zorluk çekmez. Görsel-işitsel araç gereçler ulaşılması zor olan ya da gidilmesi imkânsız olan yerler hakkında en azından fikir sahibi olunması açısından yararlıdır.
İlköğretim Üçüncü Seviyede Kullanılan Araç-Gereçler
- Görsel Araçlar-Gereçler: İlköğretim üçüncü seviye 9. Sınıftan 12. Sınıfa kadar olan zamanı kapsar. Yani lise dönemi de diyebiliriz. Bu dönemde görsel araç olarak ders kitapları, romanlar, şiir kitapları, ansiklopediler, atlaslar ve daha çok tepegöz, projeksiyon makinası, slaytlar kullanılır.
- İşitsel Araçlar-Gereçler: İşitsel araç ve gereçler de İlköğretim 3. Seviyedeki öğrenciler için aynıdır. Radyo, teyp, cd ve kasetler…
- Görsel- İşitsel Araçlar-Gereçler: Görsel işitsel araç ve gereçleri bu kademede ki öğrencilerin kullanması 2. Kademeye göre çok daha kolaydır. Fakat bu konuda öğretmenlerin çok dikkatli olması gerekir. Bilgisayar laboratuvarında internet varsa öğrenciler kullanırken eğitim amacının dışına çıkabilir. Günümüzde sosyal ağ kullanımı çok fazla olduğu için öğrenciler internette dersle alakalı araştırma yapmak yerine sosyal ağlarda gezinebilir. Ya internet sadece öğretmen bilgisayarında olmalıdır ya da öğrenciler ders boyunca kontrol altında tutulmalıdır.